Skąd wzięło się słowo „włoski”?


Czy zastanawialiście się kiedyś dlaczego nazywamy przodków starożytnych Rzymian Włochami? Niemcy mają swoje „italienish”, Brytyjczycy „italian”, nasi sąsiedzi –Czesi italský . Dlaczego więc my nie mówimy „Italia“, a „Włochy? Teorii na ten temat jest wiele. Niektóre z nich są bardziej prawdopodobne, poparte badaniami naukowymi, inne mniej. Wszystkie są jednak bardzo interesujące.

Na mojej stronie na facebooku możecie znaleźć link do artykułu, który ukazał się we włoskim Focusie Autorzy przedstawili w nim swoją propozycję. Podkreślam jednak, że to tylko jedna z wielu teorii:

Tekst, do którego odsyłam powyżej przedstawia wersję, zgodnie z którą słowo „włoski“ wywodzi się z czasów panowania królowej Bony, która sprowadziła do Polski swoich doradców, pomocników, artystów - przedstawicieli narodu o bujnych „włosach“. Zatem, według tej legendy „włoski“ i „Włoch“ mają ścisły związek z polskim słowem „włosy“. Teoria ta jest chyba jedną z najpopularniejszych i najczęściej przytaczanych.

Na studiach z italianistyki poznałam natomiast dwie całkowicie odmienne tezy, dotyczące etymologii słów:„włoski“ i „Włoch“, które przedstawiam poniżej:

1.  W czasach starożytnych tereny dzisiejszej Italii zamieszkiwało celtyckie plemię Wolków. Ludy germańskie nadały mu nazwę Walh, czyli Obcy. Do języka polskiego słowo Walh trafiło w zmodyfikowanej wersji -> Wołch (uległo zapożyczeniu od naszych zachodnich sąsiadów) i było używane dla określenia wszytkich ludów romańskich. Jak to się stało, że ze słowa Wołch powstało dzisiejsze Włoch? I tu z pomocą przychodzą mi zajecia z gramatyki historycznej, które jednak trochę się przydałyJ . Obecna forma rzeczownika Włoch jest wynikiem działania tak zwanej metatezy (czyli po prostu przestawienia) głosek „o“ i „ł“.

2.       Według drugiej teorii nazwa „włoski“, „Włoch“ pochodzi od plemion celtyckich, które są przodkami dzisiejszych Rumunów (Wołoszczyzna- nazwa krainy historycznej w Rumunii).

***Ciekawostką jest, że celtyckie plemię Wolków, po wielu migracjach, osiedliło się na terenie Wysp Brytyjskich, dając poczatek nowemu ludowi- Walijczykom.  Angielskie określenia Wales i Welsh mają więc prawdopodobnie taką samą etymologię jak polskie „Włoch“ i „Włochy“.

Bibliografia, którą wykorzystałam: Brückner „Słownik etymologiczny języka polskiego”, „Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny” pod red. H. Zgółkowej, W. Doroszewski  „O kulturę słowa. Poradnik językowy”, t. I. [[Joanna Jabczyk i Katarzyna Wyrwas]".

Mam nadzieję, że choć trochę zaspokoiłam Waszą ciekawość. Ciąg dalszy nastąpi…


Komentarze